اگر جزو دسته افرادی نباشید که گوشی خود را هرسال تعویض می‌کنند، قطعا با مشکل کند شدن دستگاه دست و پنجه نرم کرده‌اید. این موضوع ارتباطی به اندرویدی یا آیفون بودن گوشی ندارد؛ کاربران هر دو دسته، معمولا پس از مدتی اعلام می‌کنند که گوشی آنها دیگر عملکرد و روان بودن روز اول را ندارد. کند شدن گوشی هوشمند یک واقعیت است؛ واقعیتی که به چند دلیل صورت می‌پذیرد. معمولا اگر از گوشی هوشمندی بیش از یک سال استفاده کنید، از سرعت و کارایی‌اش کاسته می‌شود. در ادامه به پنج دلیل اصلی برای این مورد و راهکارهای آنها می‌پردازیم.
۱. بروز رسانی سیستم عامل
وقتی یک گوشی جدید می‌خرید، نسخه‌ی خاصی از سیستم عاملش را اجرا می‌کند؛ مثل اندروید ۴.۴ یا iOS نسخه‌ی ۷ که هر دوی این سیستم های عامل، در سال ۲۰۱۳ منتشر شده‌اند. برنامه‌نویسان موبایل هنگام ساخت این نسخه‌ها، محدودیت‌های سخت‌افزار آن زمان را در نظر داشته‌اند؛ اما حالا که سخت‌افزار گوشی‌ها پیشرفت چشمگیری داشته است، برنامه‌نویسان هم نسخه‌های جدیدتر سیستم‌های عامل را با در نظر گرفتن سخت‌افزار به روز، ایجاد می‌کنند. این موضوع سبب می‌شود که نسخه‌های جدیدتر سیستم‌های عامل، به سخت‌افزار قدرتمندتری برای اجرای روان احتیاج داشته باشد.
به عبارت‌دیگر، دستگاهی که به صورت پیش فرض از اندروید ۴.۴ استفاده می‌کند، قدرت کافی برای اجرای روان نسخه‌های جدیدتر مثل ۶ یا ۷ نخواهد داشت؛ بنابراین معمولا بعد از بروز رسانی‌های کلی سیستم عامل، گوشی شما کندتر خواهد شد.
راه حل چیست؟ تنها راه حل این است که سراغ بروز رسانی‌های کلی (مثل اندروید ۷ به ۸) نروید و به آپدیت‌های جزئی (مثل اندروید ۷ به ۷.۱) قناعت کنید.
۲. بروز رسانی اپلیکیشن
اکثر سازندگان برنامه‌های موبایل با بروز رسانی اپلیکیشن هایشان، قابلیت‌های جدیدی هم اضافه می‌کنند؛ این قابلیت‌ها ممکن است کاربرد چندانی هم نداشته باشد؛ اما مصرف منابع اپلیکیشن را افزایش می‌دهد. حتی برنامه‌های کم‌حجم و سبک هم از این قانون مستثنا نیستند. این مورد هنگامی به یک مشکل تبدیل می‌شود که برنامه‌نویسان، توجهی به میزان مصرف منابع اپلیکیشن خود نمی‌کنند. معمولا هر چقدر گوشی‌های موبایل قدرتمندتر می‌شوند، برنامه‌نویسان تنبل‌تر می‌شوند و اپلیکیشن‌های خود را کمتر بهینه‌سازی می‌کنند. به زبان دیگر هرگاه یک برنامه را بروز رسانی می‌کنید، مصرف رم و پردازنده‌ی آن بیشتر می‌شود و این موضوع به مرور زمان، عملکرد دستگاه را کندتر می‌کند.
یک مثال خوب در این مورد، اپلیکیشن محبوب پخش موسیقی اسپاتیفای است. این برنامه به مرور زمان به قدری سنگین شده است که نسخه‌ی حال حاضر آن به سختی روی گوشی‌های سه سال قبل اجرا می‌شود. حالا این موضوع را در مورد تمام اپلیکیشن‌های گوشی خود در نظر بگیرید تا تأثیر زیاد آن را متوجه شوید.
راه حل چیست؟ بهترین راه حل برای این موضوع این است که همواره به دنبال اپلیکیشن‌های جدید و سبک برای جایگزینی اپلیکیشن‌های حال حاضرتان باشید. توجه زیادی به اپلیکیشن‌های مربوط به شبکه‌های اجتماعی، اداری و پخش‌کننده‌های موسیقی داشته باشید؛ این برنامه‌ها، معمولا بیشترین منابع گوشی را به خود اختصاص می‌دهد. راه‌حل دیگر این است که از نسخه‌های قدیمی اپلیکیشن‌ها استفاده کنید؛ البته به شرطی که مشکلی امنیتی برای گوشی شما به وجود نیاورد.
۳. فعالیت‌های پس زمینه
یکی دیگر از دلایل کند شدن گوشی، به تعداد برنامه‌هایی که نصب می‌کنید باز می‌گردد. امروزه اکثر کاربران، به‌طور متوسط بین ۴۰ تا ۵۰ برنامه در گوشی خود نصب می‌کنند. اکثر این برنامه‌ها همواره و بدون اینکه متوجه شوید، در حال اجرا هستند و از منابع گوشی شما استفاده می‌کند. برای مثال برنامه‌های پیام رسان و ایمیل، به دلیل دریافت پیغام‌های لحظه‌ای همیشه فعال هستند. تصاویر پس زمینه‌ی متحرک و ویجت‌ها هم بخش اعظمی از منابع گوشی را به خود اختصاص می‌دهند. توجه داشته باشید هر برنامه‌‌ای که نصب می‌کنید، بخشی از قدرت پردازنده و رم را به خود اختصاص می‌دهد؛ به همین دلیل کارایی گوشی کاهش پیدا می‌کند.
راه حل چیست؟ از منوی تنظیمات و بخش باتری، فهرست برنامه‌هایی را که مصرف انرژی بیشتری دارند، پیدا کنید. از این فهرست، برنامه هایی را که لازم ندارید، پاک کنید یا دسترسی آنها را محدود کنید و تا حد ممکن، از تصاویر پس زمینه‌ی متحرک و ویجت‌ها استفاده نکنید.
۴. تنزل حافظه
تمام گوشی‌های هوشمند از حافظه‌های فلش برای ذخیره‌سازی اطلاعات استفاده می‌کنند. محبوب‌ترین نوع حافظه‌های فلش، NAND نام دارد؛ ناند حافظه‌ای سریع و ارزان است ولی مشکلاتی هم دارد. مورد اول اینکه هر چقدر اطلاعات بیشتری روی ناند ذخیره کنید، عملکرد آن کندتر می‌شود و اگر تمام یک حافظه‌ی ناند را پر کنید، عملکرد آن به طرز چشمگیری افت پیدا می‌کند. مورد دوم به طول عمر این حافظه‌ها مربوط است؛ عمر حافظه‌های ناند بر اساس تعداد دفعات ذخیره‌ی اطلاعات مشخص می‌شود. با توجه به اینکه حافظه‌ی یک گوشی هوشمند، همواره در حال ذخیره‌ی اطلاعات جدید است، عمر حافظه‌ی آن هم محدود است. وقتی یک حافظه‌ی ناند به پایان عمر مفیدش می‌رسد، کارایی خود را از دست می‌دهد و کند می‌شود.
احتمالا شنیده‌اید که گوشی‌های سامسونگ به کند شدن زود هنگام شهرت دارند؛ دلیل این موضوع به نوع حافظه‌های ناند گوشی‌های هوشمند این شرکت برمی‌گردد. سامسونگ از نوعی حافظه‌های ناند با نام TLC استفاده می‌کند. این حافظه در مقایسه با حافظه‌های ناند MLC که در گوشی‌های دیگر وجود دارند، ارزان‌تر هستند ولی عمر مفید آن، دو پنجم حافظه‌های MLC است.
راه حل چیست؟ سعی کنید حداقل ۲۵ درصد از کل فضای ذخیره‌سازی گوشی هوشمند خود را خالی نگه دارید. برای مثال اگر ظرفیت گوشی شما ۸ گیگابایت است، همواره ۲ گیگابایت آن را خالی بگذارید. این موضوع عمر سلول‌های حافظه را افزایش می‌دهد و از کاهش کارایی گوشی جلوگیری می‌کند.
۵. توقع بیشتر
گاهی پیشرفت فناوری پدیده‌های عجیبی به همراه دارد. یکی از این پدیده‌ها، تب جستجوی عبارت «کند بودن گوشی» است که با معرفی گوشی جدید یا نسخه‌ای تازه از یک سیستم عامل اوج می‌گیرد. این پدیده هنگامی که یکی از دوستان یا اطرافیان ما گوشی جدیدی خریداری می‌کند، وخیم‌تر می‌شود؛ مغز انسان با دیدن عملکرد دستگاه جدید، سطح استاندارد عملکرد گوشی را بالا می‌برد و این موضوع سبب می‌شود که گوشی فعلی کندتر به نظر برسد.
راه حل چیست؟ باید با این موضوع کنار بیایید یا یک دستگاه جدید خریداری کنید.
نظر شما درباره‌ی این ۵ مورد چیست؟