در این راهنمای خرید لپ تاپ که بروز شده اواخر سال 2019 و قابل ارجاع برای لپ تاپ های 2020 می باشد، تلاش شده که بشکل جامعی به نکات مورد نیاز حین خرید یک لپ تاپ، اشاره شود.
در این قسمت بشکل کلی به نکات مهم و حائز اهمیت در خرید یک نوت بوک مناسب می پردازیم، تلاش شده که این مقاله برای هر دو طیف کاربر عادی و حرفه ای مفید واقع شود.
معیار های کلی:
1. برند:
در بخش برند گفتنی است، عمدتا قطعات داخلی یک لپ تاپ از جمله: مادربرد، رم، هارد ، پردازنده (CPU)، صفحه نمایشگر و پردازنده گرافیکی (GPU) که شش قطعه اصلی هستند را، خود شرکت سازنده کامپیوترهای قابل حمل (برندهای لپ تاپ ها) تولید نمی کنند. بلکه عمدتا از شرکت های تولید کننده تخصصی سخت افزارها (Manufacturer) مثل فاکسکان، سیگیت، هاینیکس، اینتل، ای ام دی و ... تهیه، و توسط شرکتهای شناخته شده ساخت لپ تاپ، از جمله: اپل، ایسوس، دل، لنوو و اچ پی و ...، ساختار بندی، طراحی ظاهری و فنی، همسان و بهینه سازی نرم افزاری می شوند. بنابراین برندها میتوانند از جهت کیفیت ساختاربندی، جنس و کیفیت بدنه، کیفیت کالاهایی که بشکل کلی استفاده میکنند، نرم افزارهای کابردی یا اضافی همراه، کیفیت خدمات پس از فروش، نرخ خرابی، نوآوری و پیشتازی در طراحی های کاربردی و خاص و همچنین پارامتر رقابت قیمت و مزیتهای رقابتی، با هم متفاوت باشند. بشکل کلی، در دسته بندی برندهای اصلی و پرفروش می توان از شرکت هایی همچون APPLE، DELL، HP، MSI، Lenovo، Acer و Asus نام برد که در حال حاضر برندهای اپل، ایسوس، لنوو از تنوع بیشتری هم در مشخصات فنی و هم در قیمت برخوردارند. به همین دلیل انتخاب مدل مناسب برای شما کاربر گرامی احتمالا در این برندها راحت تر خواهد بود. ضمن اینکه در بازار ایران خدمات پس از فروش و تامین قطعات و امکان تعمیر و نیز بازار دست دوم این برندها هم وضعیت بهتری دارد. و در میان این برندها، Asus و Lenovo بهینه تر هستند، هم از لحاظ قیمت و هم از نظر کیفیت و کارایی. البته ایسوس در قیاس با مدل مشابه خود از لنوو، قدری گران تر و خوشنام تر است. اپل هم که کاربران وفادار و جایگاه خاص خود را دارد. البته ما توصیه میکنیم که اگر پارامتر قیمت برای شما مهم هست و اگر تا الان عادت به کار با سیستم عاملهای ویندوز را دارید، با توجه به وضعیت حال حاضر بازار ایران، از انتخاب برند اپل صرف نظر فرمایید.
2. پردازنده:
مغز رایانه ها و اصلی ترین بخش سخت افزاری لپ تاپها پردازنده آن می باشد. بطور کلی در تمام برندها، منحصرا شرکت های Intel و AMD پردازنده (CPU) را تولید می کنند. از آنجا که تمام عملکردهایی که کاربر انجام میدهد، چه در لپ تاپ و چه در سایر رایانه ها، شکلی از پردازش را در پردازنده (CPU) خواهد داشت، و نیز قدرت پردازنده، ارتباط مستقیم با سرعت و قدرت عملکرد یک لپ تاپ دارد، لذا انتخاب پردازنده ای که نه خیلی گران قیمت و پرمصرف باشد و در عین حال نیازهای کاربر را به راحتی مرتفع کند، بسیار اهمیت دارد.
در حال حاضر دسته بندی پردازشگرها از قدرتمند و طبعا گران قیمت، به سمت ارزان و ضعیفترها به ترتیب زیر است: Core i7، Core i5، Core i3، Pentium، Celeron و به همین ترتیب در برند AMD: A12، A10، A8، E2 می باشند. پیشنهاد می شود برای کاربرانی که اهل گیمینگ یا کارهای سنگین ریاضی و گرافیکی هستند، در برند اینتل بین Core i7 و Core i5 و یا در AMD از سری A10 – A12، یکی را انتخاب کنند.
برای انتخاب یک لپ تاپ متوسط پیشنهاد می شود که حداقل پردازنده آن Core i3 و یا A8 باشد و یا اگر به دنبال یک لپ تاپ ارزان قیمت با توان و کارایی نسبتا محدود، هستید باید CPU آن را بین پردازنده های Celeron و یا E2 مورد انتخاب قرار دهید. عموما برای کاربری های عادی مثل مرور صفحات در اینترنت، کار عادی روی تصاویر، مشاهده فیلم و ایجاد ارتباطات مالتی مدیا، و نیز اجرا نرم افزارهای ساده مثل Office و نرم افزارهای عادی دانشگاهی، و از این دست کاربری ها، یک پردازنده Core i3 یا A8 (البته درصورتی که چندین کار سنگین را همزمان انجام ندهید)، کاملا کفایت میکند.
3. حافظه رم:
بهتر است مدنظر داشته باشیم که معمولا حجم RAM زمانی اهمیت خود را نشان میدهد، که چندین پروژه نرم افزاری یا اپلیکیشن را بصورت همزمان باز نگه داشته باشیم. مثلا، کاربر نیاز دارد که صفحات زیادی در مرورگر خود بطور همزمان باز داشته باشد و یا انتقال اطلاعات بطور حجیم انجام دهد، و یا فی المثل، همزمان با گوش دادن موسیقی و دانلود یک نرم افزار، دو پروژه را در آفیس باز نگه داشته و چند صفحه را نیز در مرورگر خود باز نگه دارد، در این وضعیتها، حتما به حافظه اصلی یا رم، با حجم بیشتری نیاز خواهد داشت.
برای کاربری عادی نیاز به حداقل 4 گیگابایت رم می باشد، ولی اگر از زمره کاربرانی هستید که نیاز به استفاد همزمان از چند نرم افزار دارید، (همانند مثال ذکر شده فوق)، بهتر است موقع خرید 4 گیگابایت رم دیگر به دستگاه افزوده یا ساختار لپ تاپی با هشت گیگابایت را انتخاب نمایید. ضمنا در لپ تاپ های جدید رم ها به دو دسته DDR3 و DDR4 تقسیم بندی می شوند، که کاربران حرفه ای حتما باید روی رم های DDR4 تمرکز داشته باشند .
4. ذخیره کننده هارددیسک یا SSD:
حافظه ذخیره کننده اطلاعات داخلی یک لپ تاپ، به 3 دسته کلی تقسیم می شود:
الف) HDD: این مدل از هارد دیسک ها دارای مکانیزم کاری مغناطیسی با دیسک گردان مکانیکی بوده و معمولا دارای حجم بالاتری نسبت به SSD ها هستند. ولی سرعت متوسط و بسیار پایینتری نسبت به SSD ها، در دسترسی به اطلاعات درون خود، دارند. برای کاربری های عادی که نیاز به سرعت خیلی بالا ندارند این دسته ذخیره کننده ها، پیشنهاد می شود. عموما برای ذخیره دیتاهای شخصی حجیم و نیمه حجیم نیز، از این خانواده دیسک ها استفاده میشود.
ب) SSD: این مدل از ذخیره کننده ها دیگر به صورت دیسک مغناطیسی گردان نیستند و در آنها از چیپ های الکترونیکی برای ذخیره اطلاعات استفاده شده است (مشابه فلش مموری ها). این نوع از استوریج ها دارای سرعت بالا و حجم های پایین تری نسبت به HDD ها هستند. می توان به این نکته اشاره کرد که سرعت SSD ها حداقل 3 برابر هاردهای مغناطیسی معمولی می باشد.
ج) HDD+SSD یا اصطلاحا هیبرید: این نوع از ترکیب حافظه های ذخیره اطلاعات، عموما در لپ تاپ های حرفه ای و یا گیمینگ استفاده می شوند، معمولا سیستم عامل (Windows) روی SSD نصب می شود و سایر اطلاعات روی هارد دیسک معمولی قرار می گیرد که بازدهی در این حالت بشکل محسوس بالا می رود و دسترسی به اطلاعات سریعتر، حجیم تر و ایمن تر میگردد.
5. کارت گرافیک (پردازشگر گرافیکی):
پردازش گرافیکی در لپ تاپ های با کاربری عادی در یک بخش پردازش گرافیکی، درخود CPU نوت بوک انجام می شود، و GPU مستقل برای آن وجود ندارد. در این دسته از لپ تاپ ها، کارهایی همچون مرور اینترنت و یا تماشای فیلم و اجرا نرم افزارهای روتین کاربردی به راحتی انجام میپذیرد، ضمن اینکه مصرف باتری و برق کمتری داشته و بالطبع ارزانتر هستند. ولی وقتی کاربر لپ تاپ، یک گیمر و یا طراح باشد، باید لپ تاپی اصطلاحا با گرافیک مجزا تهیه کند و در انتخاب نوع پردازشگر گرافیکی ( GPU ) و حجم حافظه در اختیار آن هم دقت کند.
در مجموع 2 شرکت Nvidia و AMD چیپ گرافیکی تولید می کنند که کارکرد انواع آنها بنا به کاربری که کاربر از لپ تاپ میخواهد، متفاوت است. بعنوان مثال، برای گیمرها پردازشگر گرافیک در برند Nvidia حداقل سری GTX1050 و یا GTX1060 و در برند AMD حداقل سری RX570 و یا RX580 پیشنهاد می شود و حجم حافظه ی آن هم باید 4 و یا 8 گیگابایت باشد.
6. نمایشگر (صفحه نمایش):
نمایشگرهای غالب لپ تاپ ها، از سایز 10” تا 17” می باشد. جهت کاربری عادی سایز 14” و یا 15.6” پیشنهاد می شود، به دلیل اینکه لپ تاپ های با صفحه نمایش 17” دارای وزن زیادی هستند، که حمل آنها را بسیار سخت می کند. متقاضیان اصلی لپ تاپ های 17 اینچی، گیمرها، و گرافیست و تدوینگرها و تکنسینهایی هستند که به ندرت لپ تاپ را جابجا میکنند.
از نظر کیفیت تصویر هم می توان گفت بهترین گزینه، لپ تاپی با صفحه نمایش FHD می باشد، بدلیل اینکه وقتی در لپ تاپ با صفحه نمایش 15” کیفیت تصویر 4K باشد برای حس کیفیت بالای 4K، برنامه ها در ابعاد کوچک باز می شوند و این موضوع، علیرغم کیفیت بالا در حالت ریزبینانه، در عمل کاربر را دچار مشکل و خستگی چشم در استفاده مستمر میکند.
پس از شرح مختصر و مفیدی که در رابطه با شش بخش سخت افزاری حیاتی هر لپ تاپ و کلا هر رایانه ای، داده شد، حال به دسته بندی کاربردی لپ تاپ ها میپردازیم:
1. لپ تاپ های گیمینگ:
برای انتخاب یک لپ تاپ گیمینگ (مخصوص بازی) به چه نکاتی باید توجه کرد و نیز نوع پردازنده گرافیکی (GPU) در بازدهی حین بازی تا چه اندازه تاثیر گذار است؟
مهمترین مشخصه ای که در زمان خرید یک لپ تاپ گیمینگ باید به آن توجه کرد نوع پردازنده های گرافیکی آن می باشد، و همانطور که قبلا اشاره شد، پردازنده های گرافیکی مورد استفاده روی لپ تاپ ها با برندهای مختلف توسط دو برند Nvidia و AMD تولید می شود. و در برند Nvidia حداقل سری GTX1050 و یا GTX1060 و در برند AMD حداقل سری RX570 و یا RX580 پیشنهاد می شود.
نکات قابل ملاحظه ای در مورد شاخصه های خروجی پردازنده گرافیکی وجود دارد که به آنها می پردازیم.
درجه بندی پردازنده های گرافیکی بر اساس قدرت آنها در پارامترهای زیر است: قدرت حل تعداد زیاد محاسبات گرافیکی در واحد زمان، رزولوشن و نرخ بازنشانی فریم ها. هر قدر پردازنده گرافیکی قوی تری انتخاب کنید، میتوانید Refresh Rate بالاتر و نیز رزولوشن بهتری حین بازی داشته باشید، و فراموش نشود که پردازشگر قدرتمند گرافیکی، حجم بالاتری از حافظه رم اختصاصی را نیاز خواهد داشت و مصرف باتری و برق آن و تولید حرارت دستگاه نیز افزایش خواهد یافت. حافظه پردازشگر گرافیکی مناسب برای یک لپ تاپ گیمینگ 4Gb است.
باید در انتخاب لپ تاپ گیمینگ به این نکته توجه کرد که هر لپ تاپ با مشخصات فنی قوی و پردازنده قدرتمند لزوما لپ تاپ گیمینگ خوبی محسوب نمیشود! یک تفاوت مهم این گروه از لپ تاپ ها با دیگر لپ تاپ ها، در این است که مکانیزم تهویه هوایی که در لپ تاپ گیمینگ تعبیه شده است، برای گیمرها با مدت زمان بازی طولانی طراحی شده، تا هوای گرم لپ تاپ به خوبی تهویه گردد. ضمن اینکه معمولا قدرت فیزیکی و تاب آوری (ضربه پذیری) و در چشم بودن کلیدهای کیبورد و کیفیت جنس بدنه لپ تاپ و تاچ پد لپ تاپ های گیمینگ نیز، بالاتر است. همینطور، کیفیت تصویر نمایشگر و سرعت بازنشانی تصویر (Refresh rate) بالاتری دارند. در طراحی ظاهری این گروه از لپ تاپ ها، معمولا خلاقیت و جلوه های بصری بیشتری بکار میرود و اسپیکرهای قدرتمند تری نیز دارند، تا حین بازی، کاربر لذت بیشتری را تجربه کند. پس برای انتخاب یک لپ تاپ به منظور انجام بازی، به این نکته توجه فرمایید که لپ تاپ حتما از سری Gaming باشد.
2. لپ تاپ های با کاربری عادی:
برای خرید یک لپ تاپ با قدرت و مشخصات متوسط جهت کاربری های عادی، پیشنهاد میشود که پردازنده آن حداقل Intel Core i3 و یا در خانواده AMD حداقل A4 باشد. برای این سری از لپ تاپ ها حداقل 4GB حافظه رم مورد نیاز است. واضح است که این سری لپ تاپ ها، قیمت های بسیار مناسب تری نسبت به لپ تاپ های قوی و گیمینگ دارند. این سری از لپ تاپ ها برای کارهای روزمره و محاسبات در سطح متوسط مناسب هستند ولی برای کارهای تخصصی مثل طراحی های سنگین و بازی بشکل حرفه ای مناسب نیستند. این دسته از لپ تاپ ها پرفروش ترین دسته از لپ تاپ ها میباشند و در بازار امروز ایران، از برندهای Lenovo و Asus بیشترین فروش را دارند. البته سایر برندها نیز بشکل متغیر، سهم بازار خود را دارند و بسته به شرایط موجودی کالاهای بازار، ممکن است مدلی از برندهای دیگر هم پیشنهاد شود. در این زمینه با فروشنده مورد اعتماد خود، حین خرید، حتما مشورت کرده و راهنمایی دریافت نموده و پس از تحقیق کافی، خرید خود را انجام دهید.
3. لپ تاپ های قدرتمند:
این گروه از لپ تاپ ها معمولا دارای CPU Core i7 (یا AMD معادل)، رم 8GB به بالا، از نسل DDR4، و دارای ذخیره کننده SSD می باشند.
یکی از مشخصه های لپ تاپ قدرتمند این است که معمولا دارای جنس بدنه مقاوم تر، و باتری قدرتمند تری نسبت به لپ تاپ های عمومی هستند و مشخصه ی دیگری که می توان در این سری از لپ تاپ ها اشاره کرد این است که تا حدی در مقابل ضربه و رطوبت مقاومت بیشتری دارند.
4. لپ تاپ های ارزان:
در حال حاضر در بازار امروز اگر بخواهید یک لپ تاپ با قیمت مناسب برای خود تهیه کنید باید در نظر داشته باشید که صرفا میتوانید برای کارهای ساده و روزمره و عادی، و آن هم نه استفاده همزمان چند نرم افزار نسبتا سنگین، از آن استفاده کنید. حدود قیمت آنها در بازار این روزها از 3 میلیون تومان شروع می شود.
این دسته از لپ تاپ ها معمولا دارای پردازنده های Celeron یا Pentium در برند Intel ویا E2 یا A4 در برند AMD هستند. معمولا دارای 4GB رم و هارد 500GB معمولی (مغناطیسی)، و بدنه ای ساده با کیفیت فلز و پلاستیک متوسط و با ظرافت و مقاومت سطح متوسط و پایین می باشند. از نظر برند هم، عموما Acer، Lenovo و ... معمولا این سری از لپ تاپ ها را تولید و عرضه می کنند. انتظار خیلی زیادی از عمر و شارژ دهی باتری استفاده شده هم نداشته باشید. تامین شارژ حدود دو ساعت کار سبک مستمر، در این دسته از لپ تاپها، میتواند راضی کننده باشد.
خرید یک لپ تاپ دست دوم، اگر توسط یک کارشناس سخت افزار لپ تاپ، تست و تایید شود، می تواند راهکاری راضی کننده محسوب شود. بالطبع سلامت کلی دستگاه، باطری و شارژر، درایو نوری، پورتها و صفحه نمایشگر حتما باید لحاظ شود و در مرحله بعد بهتر است سخت افزار دستگاه توسط یک کارشناس بازبینی، سرویس کلی (تمیزکاری و تجدید خمیر سیلیکون) و تایید گردد.
5. لپ تاپ های سبک و قابل حمل Ultrabook:
مشخصه مهم در اولترابوک ها این است که وزن آن ها معمولا زیر ۲ کیلوگرم است. در این سری از لپ تاپ ها حتی میتوان مدل هایی را پیدا کرد که زیر 1 کیلوگرم وزن دارند! نازک هستند و درعین حال بدنه با مقاومت خوبی دارند. ساختار بندی سخت افزاری این دسته از لپ تاپ ها (اولترابوک ها) به گونه ای است که از سخت افزارهای کم مصرف در آنها استفاده شده است، تا زمان استفاده از باتری آنها (که حجم و وزن کمتری دارد) بتواند حتی المقدور بالا باشد. این سری از لپ تاپ ها را برای افرادی پیشنهاد می کنیم که سهولت در جابجایی مکرر آن برایشان حائز اهمیت است.
ارائه های پروژه یا مطلب در سمینار، کلاس درس، ارائه محصول و خدمات به مشتری، یا ارائه مطالب در محیط کار به همکاران و امثالهم کاربری های اصلی این گروه از لپ تاپ هاست که به اولترابوک معروف هستند.
نکاتی که باید در انتخاب یک اولترابوک به آنها دقت بیشتری کرد:
الف) گرافیک دار بودن یا نبودن
ب) درایو نوری داشتن یا نداشتن
ج) لمسی و یا غیر لمسی بودن
د) میزان شارژ دهی باتری و نیز حجم شارژر
ه) دارای قلم بودن یا نبودن
همه این نکات روی انتخاب درست شما تاثیر مستقیم دارد برای مثال اگر درایو نوری نداشته باشد آن دستگاه، دستگاهی با وزن کمتر است. یا مثلا اگر نیاز به استفاده از قلم یا صفحه تاچ ندارید، دستگاهی که این امکانات را ندارد قطعا قیمت بهتری خواهد داشت.
برای مشاهده قیمت روز خرید لپ تاپ روی این لینک کلیک بفرمایید.
نکاتی که باید در زمان خرید یک لپ تاپ در بازار ایران به آنها بیشتر دقت کرد:
حداقل زمان گارانتی قابل قبول لپ تاپ با برندهای متفاوت در بازار ایران یک سال می باشد. در همین حال، فارغ از مدت زمان ضمانت، شرکت و اصالت و تخصص شرکت ضمانت کننده نیز بسیار مهم است. برای ذکر نمونه، برخی از گارانتی های معتبر در ایران: سازگار ارقام، حامی، آواژنگ و امثالهم هستند. که در زمان مورد نیاز، حین بروز مشکل برای لپ تاپ کاربر، معمولا پاسخگویی قابل قبولی در اسرع وقت دارند. واضح است که نوت بوک هایی که بدون گارانتی یا حتی گارانتی شرکتی در بازار ایران وجود دارد، ممکن است غیر از عدم پاسخگویی حین نیاز به خدمات پس از فروش، یا پاسخگویی با کیفیت پایین، اصولا از منظر اصالت کالا و واردات قانونی (قاچاق بودن)، زیر سوال باشند! دسترسی به بعضی از این مراکز، در زمان بروز مشکل، دشوار و در بعضی از موارد غیر قابل دسترسی می باشد. لذا تهیه لپ تاپ دارای ضمانت معتبر و با زمان باقیمانده از ضمانتِ کافی توصیه می گردد. چون لپ تاپ هایی به اصطلاح بازسازی شده یا Refer هم در بازار وجود دارد، حتما از فروشنده معتبر و مورد اعتماد (که لزوما میتواند نام های بزرگ فروش درکشور هم نباشند) دستگاه خود را تهیه فرمایید.
سخن نهایی:
هدف ما در تک رایان، این است که شما کاربر گرامی، بتوانید لپ تاپی تهیه و خرید کنید که در نهایت هم کار شما را بطور کامل و درست انجام دهد و هم مبلغی که بابت آن پرداخت می کنید بیش از نیاز شما نباشد. به اصطلاح هزینه بهینه کنید، و ضمنا اصالت کالا از هر جهت تایید شده باشد. برای مثال وقتی شما قوی ترین کاری که با نوت بوک خود انجام می دهید مرور اینترنت و یا فیلم دیدن است، نیازی به خرید لپ تاپ با مشخصات فنی خیلی قوی و یا با قیمت بالا ندارید، و این موضوع را شاید برخی فروشندگان خیلی جدی نگرفته و یا به شما دستگاه بهینه ای را پیشنهاد ندهند. هدف ما دادن مشاوره لازم و انتخاب آگاهانه و بهینه شماست.
اگر این مقاله و راهنمای خرید، برای شما مفید بود، آن را با سایرین نیز به اشتراک بگذارید.